Ayrancı Ziraat Odası

Vatan Hürriyet Ekmek

ZOBİS
ZOBİS
Ayrancı Ziraat Odası > Köylerimizde Tarım

Köylerimizde Tarım

Yarıkkuyu

Yarıkkuyu köyü kuraklık sorununun en etkili olduğu köylerimizden bir tanesidir.

İlçeye 14 km uzaklıkta bulunan köy doğusunda Buğdaylı köyü, batısında Taşkale kasabası, Güneyinde Kavaközü köyü, kuzeyinde ise Dokuzyol köyü ile çevrilmiş olan köyün rakımı 1.310 metredir.

Köyde genç nüfus yok denecek kadar azdır. 102 erkek ve 105 kadın olmak üzere köyün nüfusu toplam 207 kişidir. Köyde ilköğretim 5. sınıfa kadar eğitim öğretim verilmekte, üst sınıflar ise Ayrancı ilçe merkezinde yatılı olarak eğitim görmektedir.

Antalya yöresinden gelen Sarı Keçili Yörüklerinden Elifoğlu ve Hacılar olarak adlandırılan kişiler tarafından kurulmuştur. Köyde bulunan bir yarıktan güvercinlerin girip çıktığının görülmesi üzerine köylülerce burası araştırılmış ve bir su kuyusu olduğu tespit edilmiştir. Bu kuyu nedeniyle köyün ismi Yarıkkuyu olarak belirlenmiştir.

Bir derenin kenarına kurulmuş olan köyün arazileri kıraç olup bu arazilerde hububat ekimi yapılmaktadır. Köy topraklarının pH’sı 8-8,2 arasındadır, kireç oranı fazla, organik maddece oldukça fakirdir. Köy Ayrancı ilçe merkezi ile Ayrancı’nın 1.600 rakımlı dağ köyleri arasında bir geçiş özelliğine sahip olduğundan buralar kadar yağış alamamaktadır. Bu nedenle tarım alanlarındaki verim düşüktür.

Köyün en büyük gelir kaynağını koyunculuk oluşturmaktadır. Koyunculukta son yıllarda yaşanan olumsuz gelişmeler 8.000 olan küçükbaş hayvan sayısının 3.000’lere kadar düşmesine neden olmuştur. Bu nedenle köyde genç nüfus istihdam edilememekte ve köy sürekli göç vermektedir. Köyde tarımsal amaçlı herhangi bir birlik ve kooperatif kurulmamıştır.

Köyün yeterli miktarda (39.662 dekar) merası olmakla beraber Mayıs ayından sonra yağışların yağmaması nedeniyle otlar kurumakta ve mera bozulmaktadır. Meralar 1.200- 1.500 metre rakımlıdır.

Koyunculuk köyün önemli geçim kaynaklarının başında gelmektedir. Koyunculuğu geliştirmeye yönelik çalışmalar önem arz etmektedir.

 

EKİLEN

ALAN  

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM

DEĞERİ

(TL)

ARPA

4.632,4

1.065,5

372.910,08

BUĞDAY

7.440,9

2.009,0

904.066,97

YULAF

305,4

55,0

19.240,20

ÇAVDAR

102,2

13,3

4.648,84

TOPLAM

12.480,9

3.142,7

1.300.866,09

Tablo-51:’de Yarıkkuyu köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

    Yarıkkuyu köyünde 13.476 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %93’ü üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 12.481 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. Köyde 2009 yılında sulama yapılmamıştır. İlçenin toplam hububat üretiminin %5’ini karşılayan köy bu yönüyle ilçede 8. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (Adet)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

3000

25.103,0

59.271,0

-

500.839,67

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

25

1.160,2

37.862,1

-

40.853,16

ARI

0

-

-

0,0

0,00

TOPLAM:

541.692,83

Tablo-52:’de 2009 yılında Yarıkkuyu köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %3’ünün bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede 17. sırayı aldığını söylemek mümkündür.

Yarıkkuyu köyü, toplam bitkisel üretime %3,4, hayvansal üretime %2,2 ve toplam gayri safi gelire ise %2,9 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 8.901,25 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %48,6 daha fazladır.

Üçharman

Ünlü Divle Obruk Mağarası bu köyde bulunmaktadır.

İlçeye 15 km. uzaklıkta olan köy, 1.280 metre rakımda, Torosların kuzey yamaçlarında yer alan kuzeyi ve güneyi sarp kayalıklarla çevrili bir vadi içerisinde dağınık bir şekilde kurulmuş olup, doğusunda Kıraman köyü, kuzeybatısında Ayrancı ilçe merkezi, kuzeyinde Ağızboğaz köyü ve güneyinde Çat köyü ile çevrilidir.

Yağmur ve kar suları ile beslenerek Ayrancı Barajına dökülen dere vadi boyunca uzanır. Bu dere boyundaki arazilerin tarım ve bahçeciliğe uygunluğu nedeniyle köyün vadi boyunca dağınık olarak kurulduğu söylenir.

Köyde okul olmayıp Kıraman ve Ayrancı ilçe merkezinde taşımalı eğitim verilmektedir. Köyün 178 erkek, 180 kadın olmak üzere toplam 358 nüfusu bulunmaktadır.

Sulanamayan kıraç arazilerde daha çok hububat ekilirken, vadi içindeki sulanabilir arazilerde meyve bahçeleri, kavak ve söğüt gibi ağaçlar ile özellikle son yıllarda yem bitkileri üretimi yaygınlaşmıştır.

Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yaygın olduğu köyde özellikle Kıraman-Üçharman köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin gerçekleştirdiği süt sığırı yetiştiriciliği projesinden sonra büyükbaş hayvan yetiştiriciliği de önem kazanmıştır.

Köy ekonomisine önemli katkı sağlayan, köyün yurt içi ve yurt dışında tanınmasını sağlayan diğer bir kaynak da ünlü obruğu ve bu obrukta bekletilerek özellik kazanan tulum peyniridir.

Divle obruğu, köyün güneyindeki tepe üzerinde yer almaktadır. Arazideki çöküntü nedeniyle oluşmuş, baca şeklinde yeraltına doğru uzanan,  tabanında sağa ve sola doğru genişleyen 36 metre derinlikte doğal bir oyuktan ibarettir. Obruk içindeki havalandırma ve nem tamamen doğal yollarla gerçekleşmekte olup, yazın oldukça serin, kışın ise ılık olmaktadır.

Bu durum içerideki tulum peynirlerin olgunlaşmasına katkıda bulunmaktadır. Olgunlaşma sürecinin sonunda obruktan çıkarılarak açılan tulum peynirlerinin bir süre sonra küflenmeye başlaması en büyük özelliği ve lezzet kaynağıdır. Doğu tarafındaki bir çatlaktan obruğun taban kısmına kadar girilebilmektedir. Peynirler ise 36 metre yüksekliğindeki baca şeklinde boşluğa kurulan asansörle indirilmektedir.

Eski adının Devle (Değle) olduğu, sonradan değişikliğe uğrayarak Divle olarak adlandırıldığı kabul edilen köy, 1964 yılında isim değişikliği ile Üçharman adını almıştır. Çiftlik olarak kullanılan yerlerin uzaklığı nedeniyle gidip gelmekte zorlanan halkın çiftlik olarak kullandıkları yerlere yerleşip yeni köyler kurmaları ile nüfusu azalan Divle nahiyelikten köy haline gelmiştir. Yörede Divle halkı tarafından kurulan köyler şunlardır; Ambar, Saray, Hüyükburun, Dokuzyol, Böğecik, Karaağaç, Kale, Kavuklar, Ulu Mahalle, Ağızboğaz, Çat köyü ve kısmen Koraşlar.

Köyün ekonomisi ağırlıklı olarak küçükbaş hayvancılığa dayanır bunun yanı sıra büyükbaş hayvancılıkta yapılmaktadır. Küçükbaş hayvanlardan elde edilen sütler tulum peyniri yapılarak obruğa konur ve böylece “Divle Obruk Peyniri” elde edilir.

Büyükbaş hayvanlardan elde edilen sütler de Kıraman- Üçharman Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi aracığı ile toplanır. Kıraman- Üçharman Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi köyde faaliyet gösteren tek tarımsal örgütlenmedir. Bu kooperatife köyden 26 kişi üye olmuştur.

Köyün 81.649 dekar merası bulunmaktadır. Meralar 1.100-1.400 metre rakımlıdır. Ot çeşitliliği ve verimliliği yeterli olmasına rağmen yaylacılık terk edilmiştir. Küçükbaş ve büyükbaş hayvanlardan elde edilen sütlerin ve süt ürünlerinin pazarlanması en önemli gelir kaynağıdır. Toprakların pH’sı 8 dolaylarındadır. Organik maddece fakir, tuzluluk sorunu olmayan köy topraklarının kireç oranı yüksektir.

Köyün tarım yapma imkanları sınırlıdır. Sadece vadi içerisinde yer alan meyve bahçelerinden ekonomik olarak faydalanılmaktadır. Bölgede çok iyi tanınan ve tüketilen “Divle Obruk Peyniri”nin, bütün yurtta tanıtılması, standardizasyonu, markalaşması çalışmalarına hız ve destek verilmesi gerekmektedir.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM DEĞERİ

(TL)

ARPA

3.003,7

690,9

241.798,09

BUĞDAY

2.585,5

698,1

314.133,99

YULAF

104,7

18,9

6.598,98

ÇAVDAR

131,4

17,1

5.977,08

NOHUT

3,2

0,3

380,93

FASULYE

19,0

4,2

5.194,09

ASPİR

463,0

55,6

19.446,00

SLAJLIK MISIR

64,0

204,8

30.720,00

YONCA

72,0

216,0

22.464,00

FİĞ

278,0

111,2

22.240,00

ELMA

26,0

65,0

26.000,00

KAYISI

25,0

19,1

15.240,00

KİRAZ

58,0

41,4

33.129,60

ÜZÜM

9,0

5,4

5.400,00

CEVİZ

4,0

2,0

10.000,00

ARMUT

33,0

33,0

17.589,00

TOPLAM

6.879,4

2.182,7

776.311,76

Tablo-49:’da Üçharman köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

    Üçharman köyünde 11.127 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %62’si üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 6.879 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. Üçharman köyünde 2009 yılında 297 dekar alan sulanmıştır. İlçenin toplam hububat üretiminin %2’sini karşılayan köy bu yönüyle ilçede 18. sırada yer almaktadır.

Yem bitkileri üretimine baktığımızda ise ilçede %5’lik katkı ile 6. sırada yer almaktadır. İlçenin meyve ve sebze üretim alanının %2’sini bulunduran köy bu yönüyle ilçede 9. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (Adet)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

3000

25.103,0

59.271,0

-

500.839,67

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

204

9.467,2

308.954,4

-

333.361,77

ARI

422

-

-

4.697,6

70.463,82

TOPLAM:

904.665,27

Tablo-50:’de 2009 yılında Üçharman köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %3’ünün bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede 16. sırayı aldığını, toplam büyükbaş hayvan varlığının %6’sını bulundurduğunu ve bu yönüyle de ilçede 7. sırayı aldığını söylemek mümkündür. Köyde aktif arılı kovan sayısı ilçe toplamının %5’ini oluşturmaktadır. Üçharman köyü bu yönüyle ilçede 4. sırada bulunmamaktadır.

Üçharman köyü, toplam bitkisel üretime %2, hayvansal üretime %3,7 ve toplam gayri safi gelire ise %2,8 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 4.695,47 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %21,6 daha azdır.

Saray

Bütün tarımsal faaliyetlerin örneklerine bu köyde rastlamak mümkündür.

İlçeye 4 km uzaklıkta bulunan köy, doğusunda Ağızboğaz köyü, batısında Hüyükburun köyü, güneyinde Ayrancı ilçe merkezi ve kuzeyinde Ambar ve Kale köyleri ile çevrilidir. Köyün denizden yüksekliği 1.130 metredir.

99 Erkek 106 kadın olmak üzere köyün nüfusu toplam 205 kişidir. İlköğretim Ayrancı ilçe merkezinde taşımalı olarak yapılmaktadır.

Daha önceleri Divle halkı tarafından çiftlik olarak kullanılan köy, bu kişiler tarafından 1906 yılında kurulmuştur. Köyün altında, kayaların içi oyularak ortası salon, içi karşılıklı odalar haline getirilmiş ve içinde su kuyusu bulunan eski bir yerleşim yeri mevcuttur. Bu yerin eskiden burada yaşamış kavimlerden birinin sarayı olabileceği düşünülerek, köyün “Saray” olarak adlandırıldığı söylenmektedir. Bir diğer rivayete göre;  köyün önünde Koca Bağ denilen yerleşim yerinde çok eskiden bir saray bulunması nedeniyle bu ismi almıştır.

Köy toprakları tınlı yapıda, kireç oranı yüksek, , pH’sı 8 dolaylarında, organik maddece fakirdir. Bu köyde 2010 yılından itibaren arazilerin toplulaştırılması çalışmaları yapılacaktır. Geniş bir araziye sahip olan köyün arazilerinin kısıtlı bir bölümü Ayrancı Barajından sulanmaktadır. Sulak alanlarda bahçeciliğin yanı sıra fasulye, mısır, gibi tarla bitkileri yetiştiriciliği Ayrancı Barajında suyun fazla tutulduğu yıllarda yaygındır. Kıraç arazilerde ise arpa ve buğday yetiştirilir.

Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği de köyün önemli bir gelir kaynağıdır. Kale-Saray-Karaağaç Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin uygulama aşamasında olan koyunculuk projesi ile hayvancılık daha fazla önem kazanmıştır.

Köyün ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayanmaktadır. Sulu araziler Ayrancı Barajındaki su durumuna göre sulanabilir. Arazilerin çoğu kıraçtır ve sulama sıkıntısı yaşanmaktadır. Öncelikle ekilen ürünler arpa, buğday, çavdar ve triticaledir. Yıllar önce fazlaca bulunan meyve bahçeleri zamanla bakımsızlıktan kurumuştur.

1999 yılında kurulan Kale-Karaağaç-Saray Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 2004 yılında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfınca ortaklaşa yürütülen 50x50 damızlık Tahirova ırkı koyun yetiştiriciliği projesinden bu köyden 10 üretici faydalanmıştır. Fakat küçükbaş hayvancılığın o dönemlerde karşılaştığı ekonomik sorunlar yüzünden bu proje başarısızlıkla neticelenmiştir.

Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarafından arazi toplulaştırılması yapılmaktadır. Köy çevre illere göç veren köylerimizden birisidir.

Köyde yeterince (21.797 dekar) mera bulunmakla beraber ot zenginliği ve meranın genel durumu itibariyle oldukça kötüdür. Meralar 1.130-1.300 metre rakımlıdır.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM

DEĞERİ

(TL)

ARPA

6.153,1

1.415,2

495.327,26

BUĞDAY

5.028,9

1.357,8

611.017,23

YULAF

1.052,4

189,4

66.300,37

ÇAVDAR

5.038,3

655,0

229.242,29

ASPİR

497,0

59,6

20.874,00

YONCA

32,0

96,0

9.984,00

FİĞ

448,0

179,2

35.840,00

ELMA

90,0

225,0

90.000,00

KAYISI

4,0

3,0

2.438,40

KİRAZ

3,0

2,1

1.713,60

ÜZÜM

21,0

12,6

12.600,00

CEVİZ

2,0

1,0

5.000,00

BADEM

20,0

5,0

4.700,00

ARMUT

11,0

11,0

5.863,00

TOPLAM

18.400,8

4.212,1

1.590.900,05

Tablo-47:’de Saray köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

Saray köyünde 19.313 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %95’i üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 18.401 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. Bu alanın %20’si olan 3.680 dekar alan 2009 yılında sulanmıştır. İlçenin toplam hububat üretiminin %6’sını karşılayan köy bu yönüyle ilçede 5. sırada yer almaktadır.

Yem bitkileri üretimine baktığımızda ise ilçede %6’lık katkı ile 5. sırada yer almaktadır. İlçenin meyve ve sebze üretim alanının %2’sini bulunduran köy bu yönüyle ilçede 10. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (Adet)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

3570

29.872,6

70.532,5

-

595.999,21

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

60

2.784,5

90.868,9

-

98.047,58

ARI

0

-

-

0,0

0,00

TOPLAM:

694.046,79

Tablo-48:’de 2009 yılında Saray köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %4’ünün bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede 9. sırayı aldığını, toplam büyükbaş hayvan varlığının %2’sini bulundurduğunu ve bu yönüyle de ilçede 11. sırayı aldığını söylemek mümkündür.

Saray köyü, toplam bitkisel üretime %4,2, hayvansal üretime %2,9 ve toplam gayri safi gelire ise %3,6 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 11.146,08 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %86 daha fazladır.

Pınarkaya

Pınarkaya önemli küçükbaş hayvan yetiştiricisi köylerimizdendir.

İlçeye uzaklığı 38 km ve rakımı 1.600 metre olan köyün doğusunda Küçükkoraş köyü, batısında Büyükkoraş köyü ve Taşkale kasabası, kuzeyinde Kavaközü köyü, güneyinde ise Silifke ilçesi yer almaktadır. Güneyindeki dağlarda ardıç ormanları mevcuttur. Yüğlük dağından doğan Yeşildere önemli bir akarsudur.

Köyde İlköğretim 5. sınıfa kadar eğitim verilmekte, üst sınıflar ise Kavaközü köyünde taşımalı olarak eğitime devam etmektedir. Erkek 219 ve kadın 215 olmak üzere toplam nüfus 434 kişidir.

Köyün önceki ismi olan Divaz’ın “Diana”dan geldiği ve değişikliğe uğrayarak “Divaz” halini aldığı söylenir. Daha sonra köyün ismi “Pınarkaya” olarak değiştirilmiştir.

Köyün ekonomisini koyunculuk oluşturmaktadır. Köyde koyun sütü ve küçük çaplı canlı alabalık üretimi de yapılmaktadır. Köyde tarımsal amaçlı bir örgütlenme bulunmamaktadır. Toprakların pH‘sı 7,7-8 arasında değişmektedir. Tınlı yapıda, kireç oranı oldukça yüksektir.

Köyün, Silifke’nin dağ köyleriyle mera sorunu vardır. Köyün onlarca yıllık kullandığı yaylak alanı yasal olarak Mersin il sınırları içine dahil olmuştur. Bu nedenle mera sınırları azalsa da yaylacılık yapılmaktadır. Köyde 24.998 dekar mera bulunmaktadır. Meralar 1.500-2.000 metre rakımlıdır. Ot çeşitliği açısından yeterlidir.

Arazi yapısının uygunluğu nedeniyle, köy halkının en önemli gelir kaynağı küçükbaş hayvan yetiştiriciliğidir. Dere kenarında meyve bahçeleri olsa da ekonomik değeri yoktur.

Kısıtlı olan tarım arazilerinde kıraç alanlarda tahıl üretimi yapılırken, vadi içerisindeki sulanabilir arazilerde kavak üretimi ve bahçecilik yapılmaktadır. Köyün sulama kanallarının bakımı ve onarımı gerekmektedir. Çünkü kanal boyunca meydana gelen çöküntü ve kırılmalardan dolayı çok fazla su israf edilmekte ve sulama düzgün yapılamamaktadır. Köyde büyükbaş hayvancılığın gelişmesi için yeterli olanaklar bulunmaktadır. Bu köye yapılacak teşviklerle büyükbaş hayvancılığın geliştirilmesi gerekmektedir.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM

DEĞERİ

(TL)

ARPA

4.901,6

1.127,4

394.578,06

BUĞDAY

6.117,5

1.651,7

743.272,96

YULAF

369,7

66,5

23.290,53

NOHUT

615,8

59,1

73.899,99

YONCA

28,0

84,0

8.736,00

KORUNGA

40,0

15,8

4.755,80

FİĞ

123,0

49,2

9.840,00

ELMA

56,0

140,0

56.000,00

KAYISI

4,0

3,0

2.438,40

KİRAZ

13,0

9,3

7.425,60

TOPLAM

12.268,6

3.206,1

1.324.237,34

Tablo-45:’te Pınarkaya köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

    Pınarkaya köyünde 14.587 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %84’ü üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 12.269 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. 101 dekar alan 2009 yılında sulanmıştır. İlçenin toplam hububat üretiminin %4’ünü karşılayan köy bu yönüyle ilçede 9. sırada yer almaktadır.

Yem bitkileri üretimine baktığımızda ise ilçede %2’lik katkı ile 10. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (Adet)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ

(TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

5500

46.022,2

108.663,4

-

918.206,07

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

13

603,3

19.688,3

-

21.243,64

ARI

0

-

-

0,0

0,00

TOPLAM:

939.449,71

Tablo-46:’da 2009 yılında Pınarkaya köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %5’inin bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede 3. sırayı aldığını söylemek mümkündür.

Pınarkaya köyü, toplam bitkisel üretime %3,5, hayvansal üretime %3,9 ve toplam gayri safi gelire ise %3,6 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 5.215,87 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %12,9 daha azdır.

Melikli

Köyde hiç büyükbaş hayvan ve bahçe bulunmamaktadır.

İlçeye 29 km uzaklıkta bulunan köy doğusunda Akpınar köyü, batısında Kavaközü köyü, kuzeyinde Üçharman köyü, güneyinde de Kayaönü köyü ile çevrilidir. 1.420 metre rakımda dağlık ve engebeli bir arazide kurulmuş olan köyde, Kayaönü ve Küçükkoraş köylerinden doğup, Ayrancı Barajına ulaşan dere boyundaki araziler hariç genelde kıraç bir arazi yapısına sahiptir.

Köyün nüfusu 126 erkek 130 kadın olmak üzere toplam 256 kişidir. Köyde ilköğretim 5.sınıfa kadar eğitim verilmekte ve üst sınıflar Ayrancı ilçe merkezinde yatılı olarak öğrenime devam etmektedirler.

Bugünkü köy 1890’lı yıllarda Erdemli’den gelerek buraya yerleşen Erdemli ve Keşli Yörükleri tarafından kurulmuştur. Köyün kurulduğu bölge daha önceleri Melik Bey adında bir beye ait olduğundan, köye Melikli adının verildiği söylenir.

Köy topraklarının pH’sı 8-8,2 arasında değişmekte olup kireç oranı yüksek, fosfor oranı düşük, potasyum oranı ise fazladır. Topraklar organik maddece fakirdir.

Arazi yapısı nedeniyle genelde küçükbaş hayvancılık yapılmakta ve yaz aylarında yaylalara göç edilmektedir. Kıraç arazilerde genelde arpa ve buğday ekimi yapılırken, vadi içerisindeki sulanabilir arazilerde kavak ve meyve ağaçları dikilidir.

Köyün ekonomisi tamamıyla koyunculuğa dayanmaktadır. Son yıllarda yaşanan olumsuz gelişmeler nedeniyle koyunculuğun terk edilmesi sonucu köy neredeyse boşalmıştır. Melikli Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi köyde faaliyet gösteren en etkin örgütlenmedir. 2007 yılında kurulan Melikli Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfınca ortak yürütülen 38x4 süt sığırı yetiştiriciliği projesine başvurmuş ve programa alınmıştır. Kooperatif 50 üyelidir.

Köyde 5 yıl öncesine kadar el sanatları ve halı dokumacılığı yaygın bir şekilde yapılmaktaydı. O yıllarda köyün en önemli geçim kaynakları arasında yer alan halı dokumacılığı günümüzde yapılmamaktadır. Fakat köy hanımları halen dokumacılık konusundaki yeteneklerini gösterebilecekleri ve aile geçimine katkı sağlama fırsatını aramaktadırlar. Bu yönde geliştirilecek olan projelere destek verilmelidir.

Meralar 1.300-2.000 metre rakımlıdır. Köyde 23.965 dekar mera bulunmaktadır. Yaylacılık yapılmaktadır. Yaylalar geniş ve verimli olduklarından otlatma sorunu bulunmamaktadır. Koyunculuk en önemli geçim kaynağıdır. Melikli köyünden pek çok kişi Ayrancı ilçe merkezinde ve köylerinde koyun çobanı olarak çalışmaktadır.

Köyün hemen üzerindeki kıraç arazilerin sulanabilmesi için, Akçardak Deresi üzerinde kurulacak olan 180 m3 su tutma kapasiteli havuzdan 200 metre yüksekliğe su çıkarılması planlanmaktadır. Bu proje için İl Özel İdaresinden kaynak aktarılmış ve 2010 yılı içerisinde tamamlanması planlanmıştır. Bu çalışmanın tamamlanması ile 1.000 dekar arazinin sulanması mümkün olacaktır.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM DEĞERİ

(TL)

ARPA

4.598,1

1.057,6

370.149,82

BUĞDAY

2.118,4

572,0

257.385,60

YULAF

1.985,9

357,5

125.108,95

NOHUT

647,6

62,2

77.709,27

TOPLAM

9.350,0

2.049,2

830.353,64

Tablo-43:’te Melikli köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

Melikli köyünde 10.236 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %91’i üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 9.350 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. Melikli köyünde 2009 yılında sulanan alan bulunmamaktadır. İlçenin toplam hububat üretiminin %3’ünü karşılayan köy bu yönüyle ilçede 15. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (Adet)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

2500

20.919,2

49.392,5

-

417.366,39

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

0

0,0

0,0

-

0,00

ARI

0

-

-

0,0

0,00

TOPLAM:

417.366,39

Tablo-44:’te 2009 yılında Melikli köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %2’sini bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede 19. sırayı aldığını söylemek mümkündür.

Melikli köyü, toplam bitkisel üretime %2,1, hayvansal üretime %1,7 ve toplam gayri safi gelire ise %2 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 4.873,91 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %18,6 daha azdır.

Küçükkoraş

Köyde hiç büyükbaş hayvan bulunmamaktadır.

Ayrancı’nın 35 km güneydoğusunda Toros dağlarının eteğinde yer alan köy, doğusunda Kayaönü köyü, batısında Kavaközü köyü, kuzeyinde Çat köyü güneyinde ise Mersin ili ile çevrilidir.

Köyde 139 erkek ve 137 kadın olmak üzere toplam 276 kişi yaşamaktadır. Köyde ilköğretim 5. sınıfa kadar okuyan öğrenciler üst sınıfları Kavaközü köyünde taşımalı olarak okumaktadırlar.

1870 yılında Konya vilayeti salnamesi için hazırlanan bir haritada Büyükkoraş ve Küçükkoraş isimleri Kureş şeklinde, daha eski arşiv vesikalarında ise “Kureyş” şeklinde görülmektedir. Kureş veya Kureyş sözcüğünün değişime uğrayarak “Koraş” şeklini aldığı kabul edilmektedir.

Köylüler ise “Koraş” adında iki kardeşin gelerek bu bölgeye yerleştiğini, küçük olanın yerleştiği yere “Küçükkoraş”, büyük olanın yerleştiği yere ise “Büyükkoraş” adını verdiklerini söylemektedirler.

Anadolu’da Kureyş adlı Türk kavimlerinin yaşamış olduğu bilinmektedir. Günümüzde kurulu olan Küçükkoraş köyünün batısında bir ören yeri mevcut olup daha önceleri bir müddet buraya yerleştikten sonra şimdiki köyün bulunduğu yere yerleşildiği anlaşılmaktadır.

Dağlık ve engebeli bir araziye kurulmuş olan köyün yakınlarında sık olmayan ardıç ormanları bulunmaktadır. Bahar aylarında akan derenin çevresinde kavak ağaçları ve az miktarda meyve ağaçları bulunmaktadır. Toprakların pH’sı 8, organik maddece fakir, kireç oranı çok yüksektir.

Köyde küçükbaş hayvancılığa önem verilmiş olup, yaz aylarında yayla göçebeliği yapılmaktadır. Sulanabilir arazisi kısıtlı olan köyde kıraç alanlarda kuraklık nedeniyle verim düşük olmaktadır.

Köyün genel geçim kaynağı koyunculuktur. Ancak son 5 yıl içinde koyunculukta yaşanan olumsuz gelişmeler nedeniyle köydeki küçükbaş hayvan mevcudu 3.200 rakamına kadar gerilemiştir. Köyde Akkaraman koyun ırkının melezleri üretilmektedir. Koyunların sütleri 15 Mayıs’tan itibaren süt mandıralarına verilmektedir. Sezon genellikle 45-60 gün sürmektedir. Bölgedeki arazilerin ortalama rakımı 1.600 metreden yüksek olduğu için yazları daha serin ve yağışlı geçmekte dolayısıyla kurak senelerde bile daha iyi ürün alınabilmektedir. Köyde genç nüfus yok denecek kadar azdır. Özellikle yakın ilçe merkezlerine doğru köy sürekli göç vermektedir. Köyde tarımsal amaçlı hiçbir örgütlenme bulunmamaktadır.

Köyde yeteri miktarda mera alanı (10.092 dekar) bulunmakla beraber yaylacılık terk edilmeye başlanmıştır. Ortak meralar diğer köyler tarafından kullanılmaktadır. Meralar 1.400-2.000 metre rakımlıdır.

Köyde yeteri miktarda sulanabilir arazi bulunmamaktadır. Pınarbaşı kaynağından gelen su köy sulama suyu olarak yetersiz kaldığı için Düden mevkiinden çıkan suyun köye gelmesi halinde özellikle meyveciliğin ilerlemesi mümkün olacaktır. Önemli bir geçim kaynağı olan koyunculuğu da destekleyici tedbirlerin alınması gerekmektedir.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM DEĞERİ

(TL)

ARPA

3.336,3

767,4

268.572,54

BUĞDAY

3.681,0

993,9

447.241,61

YULAF

361,1

65,0

22.747,08

NOHUT

1.057,1

101,5

126.848,95

ELMA

4,0

10,0

4.000,00

KAYISI

23,0

17,5

14.020,80

KİRAZ

71,0

50,7

40.555,20

TOPLAM

8.533,4

2.005,9

923.986,18

Tablo-41:’de Küçükkoraş köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

    Küçükkoraş köyünde 9.333 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %91’i üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 8.533 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. Küçükkoraş köyünde 2009 yılında sulanan alanın büyüklüğü 98 dekardır. İlçenin toplam hububat üretiminin %3’ünü karşılayan köy bu yönüyle ilçede 17. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (Adet)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

3200

26.776,5

63.222,4

-

534.228,98

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

0

0,0

0,0

-

0,00

ARI

0

-

-

0,0

0,00

TOPLAM:

534.228,98

Tablo-42:’de 2009 yılında Küçükkoraş köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %3’ünün bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede 14. sırayı aldığını söylemek mümkündür.

Küçükkoraş köyü, toplam bitkisel üretime %2,5, hayvansal üretime %2,2 ve toplam gayri safi gelire ise %2,3 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 5.283,39 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %11,8 daha azdır.

Kıraman

Köyün en önemli geçim kaynağı süt sığırcılığıdır.

Ayrancı’ya 25 km uzaklıkta, vadi içine kurulmuş bir köydür. 1.380 metre rakımlı köyün Doğusunda Berendi köyü, batısında Üçharman köyü, güneyinde Çat köyü, kuzeyinde Ağızboğaz köyü ile çevrilidir. Berendi köyünden doğarak Ayrancı Barajına kadar uzanan dere, köyün kurulu olduğu vadi içerisinden geçer. Vadi içerisinde yetişen çok sayıda servi ve söğüt ağacının yanı sıra meyve bahçeleri de kurulmuştur. Dağlık alanlarda ise hububat ekimi yapılmaktadır

Erkek 437, kadın 415 olmak üzere köyün toplam nüfusu 852’dir. Köyde ilköğretim düzeyinde eğitim veren bir okul bulunmaktadır.

Kıraman-Üçharman Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin kurulmasından sonra, TEMA Vakfının desteğiyle gerçekleştirilen büyükbaş hayvan yetiştiriciliği projesi ve buna bağlı olarak yem bitkileri üretimi köyün geçim kaynakları arasında ağırlık kazanmıştır. Küçükbaş hayvancılığın da yaygın olduğu köyde, yaz aylarında yayla göçü yaşanır. Yaylacılık yapılan meraları Asar, Karacaören, Mezgitli ve Âlim Pınarı meralarıdır.

Köyün güney taraflarında doğal ardıç ormanları olduğu gibi Orman Bakanlığı tarafından da köyün hemen yakınından başlayan oldukça geniş bir alana da çeşitli orman ağaçları dikilmiştir.

Köyün ismi ile ilgili olarak anlatılan birçok rivayet vardır. Birinci rivayet; Karaman beyliği zamanında bir grup askeri birlik köye gelerek yerleşmek istemişler. Fakat “Burası kırın yüzü (kır aman) burada yaşanmaz” deyip geri gitmişler. Böylece “kır”  ve     aman” sözcüklerinin “Kıraman” olarak birleştirildiği ve köyünde bu isimle adlandırıldığı kabul edilmektedir.

İkinci rivayet; Köyün güneyinde bulunan ve doğudan batıya doğru uzanan kale yakasının önünde şu anda yok olmuş olan bir kalenin daha olduğu ve bu iki kalenin birleştirildiğinde yün eğrilen kirman gibi bir şekil aldığı için “kirman” dendiği, “Kirman”ın sonradan “Kıraman” olarak değişikliğe uğradığı kabul edilir.

Üçüncü rivayet; Buradaki yerli halka başka yerden gelen bir kabilenin saldırması üzerine, düşmandan kaçanların diğerlerini de o zamanki sığınakları olan şimdiki kaleye kaçmaları için “Düşman geliyor, gir aman”  şeklinde uyardıkları ve “gir aman” sözcüklerinin zamanla değişikliğe uğrayarak “Kıraman” şeklini aldığı kabul edilir.

Toprakların pH’sı 8,2 dolaylarındadır. Kireç oranı fazla, organik maddece fakir tınlı bir yapıya sahiptir. Köyün ekonomisinin büyük bölümünü büyükbaş hayvancılık oluşturmaktadır. Üçharman-Kıraman köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi tarafından yürütülen proje sayesinde sütün pazarlanması sağlanmış ve köyün ekonomisini hareketlenmiştir. Kıraman-Üçharman Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 1989 yılında kurulmuş köklü bir kooperatiftir. Toplam 105 üyeli kooperatife bu köyden üye olan üretici sayısı 80’dir. Bugün bu kooperatif 2000 yılında başlatılan 100x2 süt sığırı yetiştiriciliği projesini halen başarıyla devam ettirmektedir. Kooperatifin yatırım kredisi ödenmiş olup borcu bulunmamaktadır. Günlük 4.600 kg süt kooperatif tarafından toplanmaktadır. Kooperatifte toplanan sütler şu an Ereğli ilçesindeki işletmelere pazarlanmaktadır. Kooperatif üyelerinin ürettiği 4.600 litre sütün dışında köyde yaklaşık 3.000 litre daha süt üretilmektedir. Bu sütler ise Ereğli ilçesinde değerlendirilmektedir.

Köyün en önemli gelir kaynağı süt sığırcılığı olup buna bağlı olarak yem bitkisi ve buğday, arpa ekimi önemli tarımsal faaliyetler arasındadır. Önceki yıllarda köyde küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ön plandayken Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin yürüttüğü proje sayesinde süt sığırcılığı öne geçmiştir. Köyde mera yeterli (45.884 dekar) olup 1.300-2.200 metre rakımlıdır. Haziran ve Temmuz aylarında yaylacılık da yapılmaktadır.

Köyde Kıraman-Üçharman Tarımsal Kalkınma Kooperatifi tarafından toplanan sütlerin değerlendirilmesi ve saklanması amacı ile bir mandıranın kurulması ve işletilmesi yararlı olacaktır.

Köyde önemli ölçüde sulama suyu sıkıntısı yaşanmaktadır. Bu yüzden beton kanallar yaptırılmış fakat damlama sistemine geçilememiştir. Bir an önce bu çalışmaların tamamlanması gerekmektedir.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM

DEĞERİ

(TL)

ARPA

5.601,1

1.288,2

450.887,20

BUĞDAY

4.368,1

1.179,4

530.726,71

YULAF

91,8

16,5

5.783,81

ÇAVDAR

131,4

17,1

5.977,08

NOHUT

58,7

5,6

7.047,16

FASULYE

8,0

1,8

2.190,00

ASPİR

130,0

15,6

5.460,00

SLAJLIK MISIR

158,0

505,6

75.840,00

YONCA

174,0

522,0

54.288,00

KORUNGA

13,0

5,1

1.545,64

FİĞ

41,0

16,4

3.280,00

ELMA

65,0

162,5

65.000,00

KAYISI

27,0

20,6

16.459,20

KİRAZ

73,9

52,8

42.211,68

TOPLAM

10.941,0

3.809,2

1.266.696,48

Tablo-39:’da Kıraman köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

Kıraman köyünde 11.761 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %93’ü üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 10.941 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. Köyde 2009 yılında 506 dekar alanda sulama yapılmıştır. İlçenin toplam hububat üretiminin %4’ünü karşılayan köy bu yönüyle ilçede 11. sırada yer almaktadır.

Yem bitkileri üretimine baktığımızda ise ilçede %5’lik katkı ile 7. sırada yer almaktadır. İlçenin meyve ve sebze üretim alanının %2’sini bulunduran köy bu yönüyle ilçede 8. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (Adet)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

4000

33.470,7

79.028,0

-

667.786,23

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

873

40.514,2

1.322.143,0

-

1.426.592,29

ARI

500

-

-

5.565,9

83.487,94

TOPLAM:

2.177.866,46

Tablo-40:’da 2009 yılında Kıraman köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %4’ünün bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede 8. sırayı aldığını, toplam büyükbaş hayvan varlığının %24’ünü bulundurduğunu ve bu yönüyle de ilçede ilk sırayı aldığını söylemek mümkündür. Köyde aktif arılı kovan sayısı ilçe toplamının %6’sını oluşturmaktadır. Kıraman köyü bu yönüyle ilçede 3. sırada bulunmamaktadır.

Kıraman köyü, toplam bitkisel üretime %3,3, hayvansal üretime %9 ve toplam gayri safi gelire ise %5,5 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 4.042,91 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %32,5 daha azdır.

Kayaönü

Kayaönü köyü Berendi köyünden sonra ilçede en fazla küçükbaş hayvanın bulunduğu köydür.

Ayrancıya 38 km uzaklıkta olan köy doğusunda Akpınar köyü, batısında Küçükkoraş köyü, güneyinde Mersin ili, kuzeyinde Melikli köyü ile çevrilidir. 1.550 metre rakımlı bir dağ ve orman köyüdür.

Erkek 272 ve kadın 265 olmak üzere köyün toplam nüfusu 537’dir. İlkokul 5. Sınıfa kadar köyde eğitim verilmektedir. Daha üst sınıflar ise Kavaközü köyünde taşımalı olarak eğitilmektedir.

Köyün temel geçim kaynağı koyunculuktur. Mevcut tarım arazileri kıraç olup hem kendilerinin un ihtiyacı hem de hayvanların yem ihtiyacını karşılamaktadır.

Üç tarafı dağlarla çevrili olan köy, bir boğaz içine kurulmuştur. Köyün önünden geçen ve köylüler tarafından öz olarak adlandırılan dereden akan bir akarsuyu vardır. Bu akarsu köyün Çavdar mevkisinden doğarak, kar ve yağmur sularıyla beslenir ve Ayrancı Barajına dökülür. Köyün güney ve doğu taraflarında ardıç ve meşe ormanları vardır.

Toprakların pH‘sı 8 civarında, çok kireçli, organik maddece fakir, tınlı yapıdadır. Genellikle kıraç olan arazilerin az bir kısmında ekim yapılmaktadır. Bir orman köyü olmasının yanı sıra küçükbaş hayvancılığa önem verilmesi nedeniyle, Mayıs ayından Temmuz ayının sonuna kadar hayvanları otlatmak için Karakuyu Yaylasına çıkılır.

Köy yüksek rakımlı olmasına rağmen ortalama ürün verimleri oldukça iyidir. Köy orman köyü olması nedeniyle ORKÖY kapsamına alınmış ve yeni projeler geliştirilmeye başlanmıştır. Bu köyde faaliyet gösteren tarımsal herhangi bir örgütlenme yoktur.

Koyunculuğun son 5 yıldaki kötü durumu nedeniyle köy göç vermektedir.  10 yıl öncesine kadar 10.000 koyunu olan köyde 5.600 küçükbaş hayvan kalmıştır. Köyde üretilen sütler yılda 45 günlük bir dönem boyunca Karaman il merkezine götürülmek üzere toplanmaktadır. Köyde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı fonundan desteklenmiş 2 adet süt sığırı yetiştiriciliği projesi uygulanmıştır.

Köyün normalde mera alanı (13.130 dekar) yeterli olmasına karşın orman alanları genişlediğinden dolayı mera alanlarında küçülme olmuştur. Köyün meraları 1.500-2.000 metre rakımlıdır.

Çeşniyer mevkiinde bulunan dere boyunca kiraz başta olmak üzere meyve bahçeleri kurulması düşünülebilir. Dilcik yaylasında alabalık üretim tesisi kurulması için olanak bulunmaktadır.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM

DEĞERİ

(TL)

ARPA

3.240,3

745,3

260.843,84

BUĞDAY

1.321,7

356,8

160.581,03

YULAF

492,9

88,7

31.054,04

NOHUT

158,7

15,2

19.046,39

YONCA

21,0

63,0

6.552,00

ELMA

10,0

25,0

10.000,00

KİRAZ

8,0

5,7

4.569,60

TOPLAM

5.252,6

1.299,8

492.646,90

Tablo-37:’de Kayaönü köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

Kayaönü köyünde 6.617 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %79’u üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 5.253 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. 2009 yılında 39 dekar alan sulanabilmiştir. İlçenin toplam hububat üretiminin %2’sini karşılayan köy bu yönüyle ilçede 20. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (Adet)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

5600

46.858,9

110.639,1

-

934.900,72

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

10

464,1

15.144,8

-

16.341,26

ARI

0

-

-

0,0

0,00

TOPLAM:

951.241,98

Tablo-38:’de 2009 yılında Kayaönü köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %6’sının bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede Berendi köyünden sonra 2. sırayı aldığını söylemek mümkündür.

Kayaönü köyü, toplam bitkisel üretime %1,3, hayvansal üretime %3,9 ve toplam gayri safi gelire ise %2,3 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 2.688,81 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %55,1 daha azdır.

Kavuklar

Kavuklar köyü ilçede en fazla bitkisel üretim yapan köydür.

Ayrancı’ya 27 km uzaklıkta olan köyün doğusu Akgöl, batısı Akçaşehir kasabası, güneyi Ambar köyü, kuzeyi ise Karapınar ilçesi ile çevrilidir. 1.012 metre rakımlı köyden Ayrancı-Karapınar karayolu geçmektedir.

Köyde 79 erkek 85 kadın olmak üzere toplam 164 kişi yaşamaktadır. Köy nüfusu hızlı bir şekilde azalarak bu sayıya düşmüştür. Çok göç veren bir köydür. Köyde eğitim ve öğretim taşımalı olarak Ambar köyünde yapılmaktadır. Köyde genç nüfus diğer köylere nispeten fazla sayılmaktadır.

Kavuklar köyü Divle’nin çiftliği olarak kullanılmaktayken, buradan ayrılarak kurulan köylerden biridir. Köy mezarlığında mezar taşlarının kavuklu olması nedeniyle köy “Kavuklar” ismini almıştır. Topraklar tınlı, tuz oranı düşük, çok fazla kireçli, organik maddece fakirdir. pH ise  8 dolaylarındadır. Köy bir ova köyüdür. Köyün önemli gelir kaynakları tarım ve hayvancılıktır. Arazileri düz ve tarıma elverişli olmasına rağmen, sulama olanakları kısıtlıdır.

Köy halkı tarım ve hayvancılıkla geçinmektedir. Daha çok büyükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Tarım arazileri yıllardır yapılan salma sulama neticesinde çoraklaşmış ve verimsizleşmiştir.  Köyde Toprak Su Kooperatifi vardır. Kavuklar Köyü Toprak Sulama Kooperatifi 1989 yılında kurulmuştur. Kooperatifin borçlarından dolayı faal olmayan 10 derin sulama kuyusu ve 70 üyesi bulunmaktadır. Fakat borçlarından dolayı aktif olarak çalışmamaktadır. Arazilerinin büyük bir kısmı Ayrancı Barajı sulama sahası içerisindedir. Bunların yanında şahıslara ait tamamı faal olmayan 25 sulama kuyusu daha bulunmaktadır. Köyde özel bir şirket 7.000 dekar alan üzerinde örnek tarımsal faaliyetler yürütmektedir.

Köyde 5-6 yıl öncesine kadar 3.500 dolayında koyun varken bu sayı birden düşmüştür. Köyde 1.066 dekar mera bulunmaktadır. Meralar 1.030-1.100 metre rakımlıdır. Daha çok ekili alanların anızı otlatılmaktadır. Koyunculuk yavaş yavaş terk edildiğinden meralar kullanılmamaktadır. Köy Karapınar ilçesi yakın ilişkiler içerisindedir. Karapınar ilçesinde kurulan hayvan pazarına alım satım için giden köylüler, bu ilçedeki yem fabrikalarına arpa satmakta ve bunun karşılığı hayvan yemi almaktadırlar.

Her ne kadar köyde sulama kuyusu ve barajdan gelen sulama suyu ile sulama yapma imkânı varsa da, bu suyun yanlış kullanımı yüzünden yaşanan sıkıntılar köyün öncelikli meselelerindendir. Büyükbaş hayvancılık köy için güzide faaliyetlerden olduğu için, özellikle işsiz gençlerin ilgisini çekmektedir. Bu alanda yapılacak yatırımlar da köy halkı için faydalı olacak çalışmalar arasındadır.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM DEĞERİ

(TL)

ARPA

4.704,4

1.082,0

378.706,60

BUĞDAY

27.519,9

7.430,4

3.343.663,45

YULAF

849,7

152,9

53.529,40

ÇAVDAR

184,4

24,0

8.392,07

DANE MISIR

783,0

274,1

114.826,95

NOHUT

1.160,2

111,4

139.229,10

FASULYE

474,3

103,9

129.852,24

ŞEKER PANCARI

546,6

2.459,8

614.944,85

ASPİR

19,0

2,3

798,00

MERCİMEK

45,0

4,3

3.456,00

SLAJLIK MISIR

196,0

627,2

94.080,00

YONCA

490,0

1.470,0

152.880,00

KORUNGA

72,0

28,4

8.560,44

FİĞ

432,0

172,8

34.560,00

ELMA

60,0

150,0

60.000,00

KAYISI

52,0

39,6

31.699,20

KİRAZ

45,0

32,1

25.704,00

ÜZÜM

11,0

6,6

6.600,00

VİŞNE

50,0

35,7

44.517,90

TOPLAM

37.694,6

14.207,5

5.246.000,20

Tablo-35:’te Kavuklar köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

Kavuklar köyünde 50.433 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %75’i üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 37.695 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. Bu alanın %42’si olan 15.838 dekar alan 2009 yılında sulanmıştır. İlçenin toplam hububat üretiminin %12’sini karşılayan köy bu yönüyle ilçede ilk sırada yer almaktadır.

Yem bitkileri üretimine baktığımızda ise ilçede %14’lük katkı ile 3. sırada yer almaktadır. İlçenin meyve ve sebze üretim alanının %3’ünü bulunduran köy bu yönüyle ilçede 7. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (ADET)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (ton)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (ton)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

600

5,0

11,9

-

14.903,09

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

219

10,2

331,7

-

215.728,83

ARI

0

-

-

0,0

0,00

TOPLAM:

230.631,93

Tablo-36:’da 2009 yılında Kavuklar köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam büyükbaş hayvan varlığının %6’sını bulundurduğunu ve bu yönüyle de ilçede 6. sırayı aldığını söylemek mümkündür.

Kavuklar köyü, toplam bitkisel üretime %13,6, hayvansal üretime %1,9 ve toplam gayri safi gelire ise %9,2 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 34.780,74 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %480,5 daha fazladır. Köyün sınırları içerisinde 7.000 dekar alanda üretim yapan özel bir şirket ile çoğunluğu Ambar köylüleri ile Karapınar ilçesinden olan üreticiler de yaklaşık 15.000 dekar alanda üretim yapmaktadır. Bu kişilerin tarımsal faaliyetleri köyün gayrisafi gelirine çok önemli miktarlarda katkı yapmaktadır.

Kavaközü

Kavaközü köyü önemli küçükbaş hayvan yetiştiricisi köylerimizdendir.

İlçeye 23 km uzaklıkta bulunan köyün doğusunda Melikli köyü, batısında Taşkale kasabası, güneyinde Pınarkaya ve Büyükkoraş köyleri, kuzeyinde ise Buğdaylı köyü bulunmaktadır.

Köyde 150 erkek ve 162 kadın olmak üzere toplam 312 kişi yaşamaktadır. Köyde ilköğretim düzeyinde eğitim veren bir okul bulunmaktadır.

1968 yılında Büyükkoraş köyündeki doğal afet (kaya yuvarlanması) nedeniyle, 90 aile bu bölgeye, devlet tarafından yaptırılan konutlara yerleştirilmiştir. Bu şekilde kurulmuş olan köy, köyün yanındaki vadi içinde çok sayıda kavak ağacı yetiştirildiği için “Kavaközü” ismi ile adlandırılmıştır.

Köy topraklarının pH’sı 8-8,2 arasında değişmekte, topraklar tınlı yapıda, hafif kireçlidir, organik madde yönünden yetersiz bir yapıya sahiptir.

Orta Torosların eteğinde, yüksek bir plato üzerine kurulmuş olan köyde orman ve devamlı akan bir akarsu bulunmamaktadır. Küçük kaynaklarla sulanan köyün yanındaki vadi içinde kavak ve söğüt ağaçları mevcuttur. Ayrancı barajını besleyen Hışılayık kanalının bir bölümü de bu köyün toprakları içinden dolanarak geçer.

Köyün en önemli geçim kaynağı, küçükbaş hayvancılıktır. Bunun yanı sıra, kıraç araziler üzerinde hububat ve nohut ekimi yapılmaktadır. Halı dokumacılığı da önemli bir geçim kaynağıdır. Köy bir dağ köyüdür. Tarım arazileri kıraçtır, çok az bir alanda bahçe bulunmaktadır ama ekonomik önemi yoktur. Köyün rakımının 1.450 metreden yüksek olması ve iyi yağış alması nedeniyle kıraç arazilerden oldukça iyi ürün alınabilmektedir. Köyde özel sektör tarafından yapılıp işletilen 50 ton kapasiteli bir soğuk hava deposu vardır.

Meralar 1.300-1.500 metre rakımlıdır. Köyde 50.765 dekar mera bulunmaktadır.  Ot çeşitliliği açısından yeterli olmakla beraber yaz aylarında kuruyan meraların kalitesi yeterince iyi değildir. Köyde koyunculuk en ideal geçim kaynağı özelliğini korumaktadır. Köyde İl Özel İdaresi tarafından desteklenen kültür bitkisi yetiştiriciliği için deneme yapılmıştır. Bu deneme alanında kekik, ekinezya, ada çayı, kantaron otu ve deve dikeni bitkilerinin ekolojiye uygunluğu ve verim kabiliyetleri araştırılmaktadır. Çalışma henüz sonuçlanmamıştır.

Köyde 1999 yılında kurulan Büyükkoraş-Kavaközü Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi tarafından 2006 yılında 50x50 damızlık Merinos koyunu projesi uygulamaya konulmuştur. Bu köyden kooperatife üye olan çiftçi sayısı 46’dır. Son beş yıl içerisinde koyunculukta yaşanan olumsuz gelişmeler nedeniyle köydeki koyun sayısı %30 civarında azalmıştır. Şu an köyde 5.328 baş küçükbaş hayvan bulunmaktadır. Köy özellikle Karaman Ereğli ve İstanbul başta olmak üzere göç vermektedir.

Koyunculuğun geliştirilmesi amacıyla yapılacak çalışmalara önem verilmesi gerekmektedir. Ayrıca sulama suyu problemlerini çözmek amacıyla, köyün yer altı sulama suyunun kuyu açarak işletilmesi gereklidir.

 

EKİLEN

ALAN

(da)

ÜRETİM MİKTARI

(ton)

ÜRETİM

DEĞERİ

(TL)

ARPA

6.754,9

1.553,6

543.769,69

BUĞDAY

5.109,6

1.379,6

620.813,95

YULAF

1.047,5

188,5

65.989,83

ÇAVDAR

118,1

15,4

5.373,34

NOHUT

1.342,8

128,9

161.132,45

FİĞ

93,0

37,2

7.440,00

ELMA

51,0

127,5

51.000,00

KAYISI

1,0

0,8

609,60

KİRAZ

50,0

35,7

28.560,00

TOPLAM

14.567,8

3.467,2

1.484.688,76

Tablo-33:’de Kavaközü köyünde 2009 yılında yetiştirilen ürünleri, bu ürünlerden elde edilen üretim miktarını ve bu üretimden elde edilen gayri safi geliri incelemek mümkündür.

Kavaközü köyünde 16.035 dekar tarım arazisi bulunmasına karşın, 2009 yılında bu arazilerin %91’i üzerinde tarımsal faaliyet yapılmış ve toplam 14.568 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. Bu köyde 2009 yılında sulanan tarım alanının büyüklüğü 102 dekardır. İlçenin toplam hububat üretiminin %5’ini karşılayan köy bu yönüyle ilçede 7. sırada yer almaktadır.

Yem bitkileri üretimine baktığımızda ise ilçede %1’lik katkı ile 16. sırada yer almaktadır. İlçenin meyve ve sebze üretim alanının %1’ini bulunduran köy bu yönüyle ilçede 15. sırada yer almaktadır.

 

HAYVAN SAYISI (ADET)

ET ÜRETİMİ MİKTARI (ton)

SÜT ÜRETİMİ MİKTARI (ton)

BAL ÜRETİMİ MİKTARI (kg)

ÜRETİM DEĞERİ (TL)

KÜÇÜKBAŞ HAYVAN

5328

44,6

105,3

-

132.339,46

BÜYÜKBAŞ HAYVAN

15

0,7

22,7

-

14.775,95

ARI

0

-

-

0,0

0,00

TOPLAM:

147.115,40

Tablo-34:’te 2009 yılında Kavaközü köyünde bulunan hayvan varlıkları, bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin miktarı ve bu ürünlerden elde edilen gayri safi gelir verilmiştir.

Köyün hayvan sayılarını incelediğimizde ve ilçe geneli ile bir karşılaştırma yaptığımızda toplam küçükbaş hayvan varlığının %5’inin bu köyde bulunduğunu ve küçükbaş hayvan varlığı yönünden ilçede 4. sırayı aldığını ve büyükbaş hayvan varlığının önemli büyüklükte olmadığını söylemek mümkündür.

Kavaközü köyü, toplam bitkisel üretime %3,8, hayvansal üretime %3,8 ve toplam gayri safi gelire ise %3,8 oranında katkı yapmaktadır. Köyde 2009 yılında kişi başına tarımsal üretimden düşen gelir 7.688,12 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu değer ilçe ortalamasından %28,3 daha fazladır.